اثر میدان مغناطیسی بر علایم رفتار سندرم محرومیت از مرفین در موش کوچک آزمایشگاهی

تاریخ دریافت 16/05/87، تاریخ پذیرش 25/10/87   چکیده پیش زمینه و هدف: علایم وابستگی به مواد و ترکیبات دارویی و هم­چنین محرومیت از آن­ها از دیر باز مورد توجه اطباء و دانشمندان بوده است. درمان­های مختلفی برای رهایی انسان از آسیب مواد وابسته کننده ارایه شده است. در بین درمان­های مذکور؛ درمان دارویی بیشتر رشد داشته است. استفاده انسان از میدان­های مغناطیسی برای درمان برخی آسیب­ها یا بیماری­ها سابقه دیرینه­ایی دارد. بررسی اثرات میدان­های مغناطیسی در سالیان اخیر مجدداً مورد توجه دانشمندان قرار گرفته است. در طب مکمل نیز از میدان­های مغناطیسی برای درمان برخی بیماری­ها به­طور گسترده استفاده می­شود.   مواد و روش کار: در این پژوهش تعداد 6 راس موش نر به­عنوان گروه کنترل و 8 راس موش نر به­عنوان گروه آزمایش پس از وابسته شدن به مرفین مورد استفاده قرار گرفتند. در موش­های گروه کنترل هیچ­گونه تیماری صورت نگرفت ولی موش­های گروه آزمایش قبل از ایجاد سندرم محرومیت از مرفین، به مدت دو ساعت تحت تاثیر میدان مغناطیسی (شدت 07/0 میلی­تسلا، 10 هرتز) قرار گرفتند. علایم سندرم محرومیت از مرفین برای هر موش در جدولی در هر دقیقه تا مدت 45 دقیقه با مشاهده علامت درج می­گردید. علایم مطالعه شده شامل؛ بی­قراری ، دفع ادرار، دفع مدفوع، اسهال، پریدن، لیس زدن آلت تناسلی، لرزش و تکانش مشابه سگ خیس بوده است.   یافته­ها: نتایج حاصل از این پژوهش مشخص نمود که موش­های گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل دو علامت لرزش و لیس زدن آلت را نشان ندادند در حالی­که همه یا بخش اعظم موش­های گروه کنترل علایم مورد نظر را نشان دادند. تعداد کمتری از موش­های گروه آزمایش دو رفتار اسهال و دفع ادرار را نشان دادند که در مقایسه با گروه کنترل معنی­دار بود. موش­های گروه آزمایش از نظر تاخیر در زمان ظهور رفتارهای سندرم محرومیت تاخیر بیشتری را در ظاهر شدن رفتار دفع ادرار، دفع مدفوع نشان داده ولی تفاوت معنی­داری از این جهت در رفتارهای پریدن و لرزش مشابه سگ خیس از خود نشان ندادند.   بحث و نتیجه گیری: رفتارهای سندرم محرومیت مهم­ترین عامل تداوم وابستگی به مواد بوده و شیوع و زمان بروز آن­ها از پیچیدگی خاصی برخوردار است. اگرچه اثر عمده میدان­های مغناطیسی به کانال­های کلسیمی نسبت داده می­شود ولی به­نظر می­رسد این اثرات در برگیرنده مکانیسم­های بیشتری باشد. کاهش یا حذف برخی از رفتارهای درد و نیز رفتارهای سندرم محرومیت از مرفین شاخصی از تاثیر گذاری بر مکانیسم­های بروز این رفتارها است. به­نظر می­رسد میدان­های مغناطیسی قادر هستند برخی از این رفتارها را تحت تاثیر قرار دهند.   کلید واژه­ها: سندرم محرومیت از مرفین، نالوکسان، میدان مغناطیسی، موش کوچک آزمایشگاهی   مجله پزشکی ارومیه، دوره بیستم، شماره اول، ص 49-40، بهار 1388   آدرس مکاتبه : ارومیه، جاده نازلو، دانشکده پزشکی ارومیه، گروه فیزیولوژی، صندوق پستی 1138. تلفن تماس: 2770969-0441 email: [email protected], [email protected]